“Even wachten….”
“Mama moet éven deze post afmaken.”
“Papa leest nog even zijn mail.”
“Lach eens even voor de foto!”
“Oh, wat een leuk bericht.” Like. Hartje. #instalive.
De smartphone. Niet meer weg te denken in ons dagelijks leven. Een zege voor vele. Hun lijf-lijn (en heel eerlijk…de mijne ook) Alles zit erin opgeslagen. Van belangrijke apps (de bank bijvoorbeeld) tot herinneringen (leve de cloud vol foto’s)
Maar is de smartphone wel écht zo smart?
Ons leven gaat aan ons voorbij zonder het écht mee te maken.
Maar nog veel belangrijker: signalen van onze kinderen gaan ook aan ons voorbij! En dat kan wel eens grote gevolgen hebben voor hen.
Veilig gehecht.
Op bovenstaande foto zie je hoe een veilige hechting eruit ziet in een situatie van een baby.
De baby ligt op een rood grondje – wat staat voor emoties- gericht op de ouder. Een baby heeft alleen emotie om kenbaar te maken wat hij/zij nodig heeft. Taal en verstandelijk redeneren is namelijk nog niet ontwikkeld.
Je ziet een schatkistje staan wat vol zit met kwaliteiten, succeservaringen en mooie herinneringen van de ouder. Een schatkist waarin opgeborgen zit wat de ouder is gelukt in het leven en waar het uit kan putten. Veerkracht, doorzettingsvermogen, succeservaringen, zelfvertrouwen.
Daarachter zie je de ouder. Een volwassen persoon die is uitgegroeid tot een evenwichtig, zelfstandige en zelfredzame persoon. En met de rug naar de volwassene toe, staat diens kleine kind welke kijkt naar het verleden: naar zijn/haar gezin van herkomst, waar hij/ zij tot ontwikkeling is gekomen.
60-70% van de Nederlandse mensen is veilig gehecht.
Dat is best een mooi getal, toch? De meerderheid van de Nederlandse mensen is veilig gehecht. En dat is een compliment waard aan degene die hen daarin geholpen en gesteund heeft.
Maar….
Met de komst van de smartphone is er een nieuw gevaar bijgekomen die een veilige hechting in de weg staat. Een gevaar wat erin is geslopen zonder ons te beseffen welke gevolgen dat heeft voor onze kinderen.
Oorzaken voor een onveilige hechting:
- Trauma bij de ouders (bijv door oorlog, misbruik vroeger, mishandeling)
- Scheiding met de ouders (bijv door adoptie, ziekenhuisopname, gevangenschap of vluchten)
- Geen vaste hechtingsfiguren hebben (bijv wanneer je in een weeshuis opgroeit)
- Verslaving bij de ouders
- Verwaarlozing en mishandeling
- Emotionele problemen bij de ouders
- Psychiatrische problemen bij de ouders
In bovenstaande situaties kun je zien dat er veel oorzaken zijn die kunnen leiden tot een onveilige hechting. Waar je als ouders vaak ook zelf slachtoffer bent van gebeurtenissen die maken dat je niet altijd de stabiele hechtingsfiguur kon zijn die je zou wensen te zijn. Het ligt dus erg precair en gevoelig, die veilige hechting. Er kan zomaar iets in de weg staan.
De mobiele telefoon is tegenwoordig dus een extra gevaar voor onze kinderen. Omdat we de – excuse my language- godsganse dag met ons neus in dat ding zitten. En kinderen daarmee ervaren dat ze moeilijk contact krijgen met hun ouder. Ze vaak gevraagd wordt even te wachten tot de ouder de taak heeft afgerond op diens telefoon. Of we ons kind maar half horen of zien en daarmee ook maar een vaag antwoord geven.
Basisbehoeften
Voor (jonge) baby’s is het erg belangrijk dat zij gehoord en gezien worden in hun behoefte. Warmte, aandacht, sussende woordjes. Ook al verstaan ze je nog niet, de warme, vriendelijke toon van je stem stelt het zenuwstelsel van je kind gerust. Het kan zich veilig en geborgen voelen en zo op een fijne manier tot ontwikkeling komen.
Als je baby steeds hard(er) moet gaan huilen om respons van je te krijgen, krijgt het de boodschap: “ik doe er niet toe.” Of “kennelijk moet ik veel uit de kast halen om gezien te worden.” Het centrale zenuwstelsel raakt overbelast. Je baby ervaart stress en spanning, wat leidt tot onrustig slapen, slecht eten, stagnatie in de ontwikkeling.
Gevolgen
De gevolgen van een onveilige hechting hebben grote impact op je kind. Zijn of haar hele leven blijven hier sporen van merkbaar. In gedrag, in zich emotioneel kunnen uiten, in relaties. Herstellen van een beschadigde hechting kost bloed, zweet en tranen.
Enkele gevolgen op een rij:
- Je kind laat grensoverschrijdend gedrag zien of is juist heel angstig en teruggetrokken;
- Je kind heeft moeite met emotie-regulatie;
- Je kind heeft concentratiemoeilijkheden
- Je kind heeft lichamelijke klachten als buikpijn, hoofdpijn of andere onverklaarbare pijn;
- Je kind is heel aanhankelijk of juist afwijzend naar je;
- Je kind loopt grotere kans op verslaving;
- Je kind loopt grotere kans om slachtoffer te worden van bijvoorbeeld lover-boys;
- Je kind kan moeilijk relaties aangaan of onderhouden (denk ook aan vriendschappen)
Dit wil je voor zijn, toch?
En ik zelf dan?
Ja, inderdaad. En ik zelf dan.
In oktober hield ik natuurlijk al een digitale detox, waarbij ik mijn social media een maand lang on hold zette.
En dat heeft me goed gedaan. (lees ook mijn blog hierover)
Sinds die digitale detox heb ik mijn oude social media- gedrag niet meer terug opgepakt. De apps staan niet meer op mijn telefoon. Ik gebruik Instagram en Facebook nu nog maar 1 of 2x per week. Ik heb mijn mailbox opgeruimd en ben kritisch gaan kijken welke nieuwsbrieven ik écht nog wil ontvangen, omdat ik ze ook daadwerkelijk lees. De rest heb ik afgemeld.
In het weekend blijft de mailbox gesloten. Weekend = weekend.
Toch betrap ik mezelf ook nog vaak op halfslachtig luisteren of reageren op mijn kinderen als ze me wat vertellen, omdat ik gelijktijdig met mijn neus in een whatsapp gesprek hang. Daar valt voor mezelf dus nog winst te halen. Daar ben ik heel eerlijk in. En dat gaat de komende tijd dan ook mijn aandacht hebben.
Hoe? Door ‘gewoon’ de verbinding uit te zetten op bepaalde momenten van de dag. Heb je me écht nodig? Dan kun je me – heel ouderwets- bellen. Aan tafel zijn in mijn huis telefoons verboden. Dat was altijd al zo.
En verder lijkt het me eigenlijk veel gezelliger om live af te spreken om bij te praten. Met een kop thee, warme chocolademelk of een wijntje.
Goede nieuwjaarsvoornemen.
En jij?